Rocznie w Polsce marnuje się ok. 5 milionów ton żywności, z czego około 60% tracone jest w gospodarstwach domowych. To wyniki badania przeprowadzonego w 2019 r. przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy. Pokazuje to, jak duży potencjał przeciwdziałania marnowaniu żywności drzemie w działaniach podejmowanych przez konsumentów. Podnoszenie świadomości społecznej, zmiany zachowań oraz edukacja ekologiczna mogą w znaczący sposób przyczynić się do polepszenia tych statystyk. Znaczące efekty zostaną jednak osiągnięte tylko, jeżeli działania realizowane będą na wszystkich etapach cyklu życia produktu, a nie jedynie przez samych konsumentów. Oznacza to, że nie mniej istotne są inicjatywy samego przemysłu spożywczego.
Oczywistymi obszarami są zmiany na etapie zrównoważonego pozyskiwania surowców, produkcji oraz dystrybucji. Jednak równie ważne jest oddziaływanie przemysłu na konsumentów poprzez dostarczanie im takich produktów oraz informacji, które na późniejszym etapie konsumpcji mogą przyczynić się do zmniejszania strat żywności.
Choć wydaje się to oczywiste, należy podkreślić, iż produkty dostarczane przez przemysł spożywczy konsumentom powinny być dobrej jakości. W sklepach i na straganach konsumenci bardzo często dokonują zakupów w pośpiechu i mogą nie zwrócić uwagi na niektóre szczegóły oferowanych produktów. Może być również tak, że na pierwszy rzut oka produkt jest świeży, mimo że wymaga bardzo szybkiego spożycia. Dostarczanie na rynek produktów, które klient będzie mógł konsumować jeszcze przez jakiś czas po zakupie to także odpowiedzialność przedsiębiorcy we wspólnym celu przeciwdziałania marnowaniu żywności. A jeżeli jest inaczej – czyli produkt powinien zostać skonsumowany niezwłocznie – taka informacja również powinna być dostarczona, aby również przez takie działania przyczynić się do wspólnego celu niemarnowania.
To, na co branża spożywcza ma również wpływ, to odpowiednie porcjowanie produktów. Część z nich bez problemu może być sprzedawana w jednostkowych opakowaniach mieszczących dużą masę produktu, gdy otwarcie takiego opakowania i korzystanie z niego przez dłuższy czas nie ma istotnego wpływu na jakość i atrakcyjność spożywania produktu. Trzeba pamiętać, iż takie podejście jest korzystne dla środowiska również z punktu widzenia zmniejszenia wytwarzania odpadów opakowaniowych. Natomiast część produktów spożywczych może być atrakcyjniejsza dla konsumentów, jeżeli dostarczane będą one w mniejszych jednostkowych porcjach, dostosowanych do bezpośredniego spożycia po otwarciu. Dotyczyć to może produktów szybko psujących się, ale również takich, które wysychają lub zmieniają kolor po otwarciu. Należy więc pamiętać, iż z punktu widzenia konsumenta bezspornie istotna jest jakość produktu. Istotna jest jednak również i atrakcyjność wizualna produktu.
Odpowiednie opakowanie, w które przemysł spożywczy pakuje produkty, może w niektórych przypadkach spowodować, iż konsument dłużej będzie używał produktu i spożyje go w całości. Dlatego tak ważne jest dostarczanie produktów na rynek w opakowaniach, które można w łatwy sposób ponownie zamknąć. Dzięki temu żywność dłużej zachowa nie tylko jakość, ale atrakcyjny smak i zapach. Przemysł powinien zatem analizować i w odpowiednich przypadkach dostarczać produkty w opakowaniach z nakrętkami lub zamykanymi wieczkami. Należy jednak pamiętać, aby nie powodowało to zwiększonego wytwarzania samych odpadów opakowaniowych lub nie utrudniało późniejszego recyklingu takich opakowań.
Równie ważne, co produkt i opakowanie, są informacje dostarczane konsumentom przez przemysł spożywczy. Najbardziej podstawową informacją – z punktu widzenia przeciwdziałania marnowaniu żywności – jest data przydatności do spożycia. Powinna być ona oznaczona czytelnie i w widocznym miejscu tak, aby konsument bez problemu i szybko mógł tę informację odnaleźć. Opakowanie to jednak miejsce, w którym można umieścić szereg innych informacji, które mogą przyczynić się do wykorzystania całości produktu spożywczego przez konsumenta. Sposób połączenia z innymi produktami zarówno w formie pisanej, jak i graficznej, w tym przepisy kulinarne, mogą spowodować, iż konsument – mimo braku pomysłu na sposób spożycia – wykorzysta dany produkt w całości i nie wyrzuci go.
Trzeba jednak pamiętać, iż konsumenci zmieniają swoje przyzwyczajenia i oczekiwania, a także podlegają modom i trendom. Przemysł spożywczy powinien zatem dostarczać na rynek produkty i informacje w oparciu o rzetelne dane i analizy zmian rynkowych. Dzięki temu jeszcze lepiej może dostosować swoją ofertę do oczekiwań konsumentów, a w ten sposób dopasować oferowane produkty, ich sposób produkcji i dystrybucji oraz załączane informacje. Dzięki takiej analizie przemysł może pozostawać w stałym kontakcie ze swoimi klientami i pośrednio wpływać na przeciwdziałanie marnowaniu żywności na etapie konsumpcji.